İLE KURULMUŞTUR Başbakanlık ve Bakanlar Kurulu’nu kaldırarak Türkiye’de parlamenter sistemi sona erdiren ‘cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi’ yüzde 48.80'e "hayır" oyuna karşılık yüzde 51.20 "evet", oyuyla kabul edildi. Katılım oranının yüzde 83,3 olarak gerçekleştiği referandumda 'evet' 24 milyon 325 bin 985, 'hayır' 23 milyon 189 bin 21 oy aldı. Referandumda oy farkı 1 milyon 136 bin 964 oldu, 1 milyon oy geçersiz sayıldı.
İstanbul ve Ankara'da "hayır" oyları yarışı "evet" oylarının önünde bitirdi. Sandıkların tamamının açıldığı İzmir'de "hayır" oyları yüzde 68,78'e yüzde 31,62 önde yer aldı. Bursa'da sandıkların tamamı açıldı, "evet" oyları yarışı yüzde 53,21'le yüzde 46,49'ın önünde bitirdi. Sandıkların tamımının açıldığı Diyarbakır'da "hayır" oyları yüzde 67,58'e 32,52 ile Adana'da yüzde 58,13'e yüzde 41,87 önde bitirdi. Sandıkların tamamı açılan Antalya'da da "hayır oyları yüzde 59,06'ya yüzde 40,94 ile yarışı önde bitirdi.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ve Halkların Demokratik Kongresi seçimlerde usulsüzlükler olduğu iddiasıyla Yüksek Seçim Kurulu'na (YSK) başvuracaklarını açıklarken, CHP Genel Başkan Yardımcısı Erdal Aksünger, geçersiz sayılması gereken 2,5 milyon oy olduğunu öne sürerek "İstedikleri kadar balkon konuşması yapsınlar. Hiçbir arkadaşımız seçim kurulundan ayrılmasın. Şimdiden herkese hayırlı olsun diyorum" dedi.
Muhalefetin iddialarıyla ilgili açıklama yapan YSK Başkanı Sadi Güven, mühürsüz pusula ve zarfların seçmen kusurundan değil, sandık kurullarının ihmalinden kaynakladığını belirtirken, "mühürsüz pusula ve zarfların, 1990, 1994 ve 2004 yılları da dahil olmak üzere daha önceki seçimlerde de onlarca kere geçerli sayıldığını" açıkladı. Hatanın siyasi parti temsilcilerinden oluşan sandık kurullarından kaynakladığını belirten Güven, bu nedenle seçmenlerin anayasal oy verme hakkını engellemiş olmamak için mühürsüz zarf ve oy pusulalarını geçerli sayıldığını vurguladı. Güven, saat 23:30 sıralarında karşısına karşısına çıktığı gazetecilerin "Karar yasağa uygun mu" sorusunu yanıtsız bırakarak basın toplatısı düzenlediği salondan ayrıldı.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, parlamenter sistemi bitiren referandumla ilgili olarak "Şimdi bazı televizyonlarda filan aç tavuk kendini buğday ambarında sanarmış ya, bu neticeyi küçümsemeye gayret edenler var. Boşuna uğraşmayın. Atı alan Üsküdar’ı geçti, haberiniz yok" diye konuştu.
Sonuçları dakika dakika takip etmek için tıklayın
Referandumda yurt içinde 55 milyon 319 bin 222 seçmen için 167 bin 140 sandık kuruldu. Oy verme işlemi, doğudaki 32 ilde 07.00-16.00, diğer kentlerde 08.00-17.00 saatlerinde yapıldı. Oyların sayımı sürüyor.
Diyarbakır’da kan döküldü
Diyarbakır’ın Çermik ilçesine bağlı Yabanardı köyünde yapılan oylamada seçim sandıklarının kurulduğu köy okulunun bahçesinde iki grup arasında çıkan silahlı kavgada 3 kişi öldü. Çermik’e 30 kilometre uzaklıkta bulunan Yabanardı Köyü’nde seçim sandıklarının kurulduğu köy okulunun bahçesinde sabah saatlerinde iki grup arasında tartışma çıktı. Yerel kaynaklar, köyde bulunmayan seçmenlerin yerine oy kullanmak isteyen AKP'lilere engel olmak isteyen Avdo Yıldız ve oğlu Şeyhmus Yıldız’ın vurularak öldürüldüğünü öne sürdü. Saldırıda yaralanan İdris Yıldız da kaldırıldığı hastanede hayatını kaybetti. Köyde güvenlik önlemi alan Jandarma kavgaya müdahale edip olay ile ilgili soruşturma başlattı. Durumları ağır olan üç kişi de, Şanlıurfa'nın Siverek ilçesi Devlet Hastanesine kaldırılırken yolda hayatlarını kaybettiler. Olayın büyümemesi için köye takviye askeri birlikler gönderildi.
BBC Türkçe’nin sorularını yanıtlayan CHP İlçe Başkanı Mehmet Emin Ekinci, hayatını kaybeden köylüleri tanıdığını belirtti ve şunları aktardı:
“Sabah saatlerinde köyde gerginlik yaşandığı haberi üzerine jandarmayı aradım. 1115 numaralı sandıkta kavga olduğu söylendi. Köyün muhtarı Hıdır, amcasının oğlu Abdulrezak'ı ve oğlu Şehmus'u vurdu. Kavganın ‘Evet’ – ‘Hayır’ oyları yüzünden çıktığını öğrendik. Hıdır, AKP'liydi. Öldürülenler ise ‘Hayır’ oyu kullananlar. Hepsi akraba. Olayda yaralanan İdris'in de az önce hayatını kaybettiğini öğrendik. Olay kısaca ‘Evet’ – ‘Hayır’ kavgası maalesef."
Siyasi parti liderleri arasında oyunu kullanan ilk isim AKP Genel Başkanı ve Başbakan Binali Yıldırım oldu. Yıldırım, oy kullanma işleminin ardından yaptığı açıklamada şunları söyledi:
"Vatandaşlık görevimizi yaptık, şimdi de işimize gücümüze bakacağız. Bugün Türkiye'nin her köşesinde, 81 vilayetimizde, ilçelerimizde, köylerimizde vatandaşlarımız huzur içerisinde, kardeşlik içinde medeni bir şekilde oylarını veriyorlar, tercihlerini yapıyorlar. Akşam olup sandıklar açılınca sonuçlar ortaya çıkacak. Çıkacak sonuç ne olursa başımızın tacıdır. Milletimizin verdiği karar, en güzel karardır. Teşekkür ediyorum."